Mundukide, dagoen tokian dagoela, historikoki baztertuta egon diren pertsonekin ari da lanean, euren lanari etekin hobea atera eta, horrela, diru sarrerak eta bizi baldintzak hobetu ditzaten, elkarlanean.
Mozambikeko programak, zehazki, merkatu, produktu eta teknika berriak bilatzen ditu; laguntza teknikoa eta inputak jartzen ditu familien eskura; eta erosleekin harremanetan jartzen ditu.
Gaur egun, programako langile taldearen %90 mozambikarra da, eta metodologia, guztiz parte-hartzailea; izan ere, hainbat aukera eskaintzen dira, eta familiek aukeratzen dute zer landu, zer teknika erabili eta noiz eta nori saldu.
Aurreko nekazaritza kanpainan (2023-2024), 14.500 familiak hartu dute parte, eta, euren poltsikotik 150.000 euro inbertitu, 6.000 hektarea landu eta 3.500 tona nekazaritza produktu saldu ondoren, bi milioi euroko etekina lortu dute.
Bestalde, laguntza teknikoko sistema osoa sustatzeko programak 700.000 euroko inbertsioa egin duenez, ikusi daiteke gastatutako euro bakoitzeko hiru euro irabazi dituztela familiek euren lanarekin. Une honetan, programak sustatutako teknika eta produktuak nekazarien diru sarrera nagusia dira lau distritutan, eta distritu batzuetan biztanleria osoaren herenak baino gehiagok hartzen du parte programan.
Gainera, kontutan hartu behar da programan ikasitako teknikak euren kasa erabiltzen dituzten familiek lortzen duten etekina: 20.000 familia ingururi egin die jarraipena programak, eta iaz guztira bost milioi euro lortu zituzten.
Elkartasuna eta erantzukizuna
Erabaki, lan egin, inbertitu, indarrak batu, teknika berriak ikasi eta erabiltzea. Hori da programaren lan egiteko berezko modua, eta erakusten du, lankidetza pertsonen aurrera egiteko grinaren zerbitzura jartzen denean, baldintza zailenetan ere aldaketa garrantzitsuak lor daitezkeela.
Horregatik, beharrezkoa da lankidetzan jarraitzea, orain arte programan parte hartu duten 30.000 familia inguru horiek eskualdeko nekazarien %20 baino ez baitira. Ari dira aldatzen programaren metodologia eta kudeaketa sistemak, baina beharrezkoa da bidelagunen babesa, familia kopuru are handiagoarekin jarraitzeko lankidetzan.
Hauek dira bizitzako etapa ezberdinetan Mundukiderekin programan parte hartzen hasi diren pertsonen esperientziak eta iritziak.
Selima Lourenço, Soja eta sesamo ekoizlea (Cabo Delgado probintzia)
“Nire Muidumbeko etxetik ihes egin genuen, Cabo Delgado probintzia iparraldean dauden gatazka armatuen arazoengatik, arriskutsua zen bertan geratzea. Balamara esku utzik iritsi ginen eta desplazatuen eremu batean asiloa eskatu behar izan genuen. Hemen, Mundukiderekin lan egiteko aukera izan dut, eta asko ikasten eta ahalegintzen ari naiz; laster lortuko dut nire etxea eta familia berriro leku seguru batean izatea”.
Veronica Miudumbe, Soja ekoizlea (Niassa probintzia)
“Badira urte batzuk Mundukidek Majunen duen programarekin bat egin nuela. Lehen tabakoa ekoizten nuen, baina urte batzuetan bakarrik lagundu zigun. Orain urtero gero eta soja gehiago lantzen dut eta aurten oso prezio onean saldu dut uzta. Beraz, nire seme-alaba guztiek eskolan jarraitu ahal izango dute, norbaiti ordaindu ahal izango baitiot landan laguntzeko.”
Paulo Tomas. Nekazaria eta Estrela elkarteko presidentea (Cabo Delgado probintzia)
“Urte asko dira Mundukiderekin elkarlanean ari garela, eta lanak aldatuz joan dira. Hasieran, ekoizle gisa, erabiltzen genituen nekazal teknikak hobetzea eta haziak eskuratzea lortu genuen, ondoren saldu ahal izateko. Orain, elkarte gisa, Mundukiderekin lanean aritzeko pertsonak aurkitzen ditugu. Mundukideko Programari lotuta jarraitzea da asmoa, beti laguntzen baitigute, nola edo hala, eta beti baitaude gertu.”
Antonio Raimo, Sesamo ekoizlea (Cabo Delgado probintzia)
“Iaz soja ekoiztu nuen, baina prezio baxuak eman zizkidaten. Aurten soja pixka bat ere egitea erabaki dut baina sesamoarekin ere hasi naiz. Hazia eta ekoizpen egokia egiteko behar den guztia lortzen lagundu zidan Mundukidek, eta dirua lortu dut hobeto bizitzeko. Datorren urtean zelaia zabaltzen saiatuko naiz pixka bat gehiago lortzeko.”
