Mozambike

Garapena

Azken 3 urteetan Cabo Delgado iparraldeko gatazka armatuak okerrera egin duenez, borroketatik ihesi gu lanean ari garen barrutietara iritsi diren pertsonei laguntzea izan da gure lana probintzia horretan. Niassako probintzian, nekazaritza ekoizpenak eta komertzializazioak zabalkunde handia izan du. 2021aren amaieran, hiru talde berri sortu ziren Mwembe, Sanga eta Ngauma barrutietako nekazariekin lankidetzan aritzeko; honenbestez, 2022aren amaieran, guztira 10 talde zeuden Niassan eta Cabo Delgadon. Gainera, programak metodologia berri bat inplementatu du, nekazarien auzo taldeetan oinarrituz, teknikak eta laboreak are gehiago zabaltzeko helburuarekin, eta azken urteetan irakasleekin egindako lanari esker, handia da praktikatzaileen kopurua.

LANKIDETZA PROGRAMAREN TESTUINGURUA

Mozambikeko biztanleek errenta sortzeko duten gaitasuna handitzeko egiten dugu lan, garapen zuzena eta jasangarria lortzen laguntzeko, pertsonak autonomoak eta autosufizienteak izan daitezen.

Tokiko erakundeekin elkarlanean, Mozambikeko nekazaritza garatzen ahalegintzen gara, nekazariei laguntza teknikoa emanez, hornikuntza- eta merkaturatze-sare bat sortuz eta ureztapen-sistemak ezarriz, besteak beste.

Mundukide Fundazioan, 2002an hasi ginen Mozambiken elkarlanean, Marrupa barrutian, landa-esparruko biztanleen garapen sozioekonomikoa bultzatzeko asmoz.

Horretan ari ginela, ohartu ginen nekazaritza zela landa-eremuetako biztanleen bizi-baldintzak hobetzeko eraginik handiena izan zezaketen sektoreetako bat; beraz, apurka-apurka, programa nekazaritzaren garapenean hasi zen arreta jartzen.

Garapen sozioekonomikoko epe luzerako programak honako hau du helburu: nekazarien pobrezia-egoera orokorra eta sakona gainditzen laguntzea. Izan ere, familien batez besteko urteko diru-sarrerak 200 euro ingurukoak dira, eta horrekin egin behar dute aurrera, edateko urik gabe, argi elektrikorako sarbide mugatuarekin eta nutrizio- eta osasun-gabezia larriekin.

Gure lanari ekin genionetik, oso lankidetza-giro ona sortu da bai nekazariekin, bai tokiko agintari eta elkarteekin; izan ere, askotan, haiekin batera jardun dugu. Erabili ditugun estrategiari eta metodologiari esker, milaka nekazariri lagundu ahal izan diegu.

Programa beharren arabera aldatu dugu, inguruabarretara egokituz, eta etengabe ebaluatu eta aztertu dugu. Lan horren guztiaren emaitzak oso positiboak izan dira:

• Parte-hartzaileen kopurua asko handitu da urtero.
• Tokiko komunitateei teknikak eta ezagutzak helarazi dizkiegu.
• Landutako azalera handitu egin da.
• Ekoizpen-garaia lau hiletik zortzi hilera luzatu da, ureztapen-sistemei esker.
• Produktu gehiago merkaturatzen dituzte: sesamoa, tomatea, gandula, aza, mungoa, tipula, babarruna, letxuga...
• Merkaturatzeko banaketa-sistemak antolatu dira.
• Nekazari-familien diru-sarrerak handitu egin dira.
• Emakume nekazarien parte-hartze aktiboari lehentasuna eman zio, haien errenta hobetze aldera.
• Lan-karga eta diru-sarrerak urtean zehar hobeto banatzea lortu da.
• Haurren desnutrizio akutuko kasuek beherakada handia izan dute (% 43 gutxiago 2006tik 2013ra bitartean Marrupa barrutian).
• Landa-eremuetako biztanleen dieta osoagoa da, barazki freskoei eta lekadunei (besteak beste babarrunei) esker.

Azken urteotan, programa nekazariekin elkarlanean aritu da ekoizpen-aukerak zabaltzen, balio-kate osoa hartzen duen metodologia berritzaile baten bidez: aukerak identifikatzea, ekoiztea eta merkaturatzea, nekazariei laguntza teknikoa banan-banan emanez eta salgaiak lortzen lagunduz. Eta programak gobernuarekin koordinatuta lan egiteko eta indarrak batzeko konpromisoa duenez, emaitza positiboak ugaritu egin dira.